2010-07-05 12:08 Wiek: 110 days
Bursztynowe arcydzieła - sztuka dawna
W Polsce najstarsze ślady zastosowania bursztynu odkryto w Witowie w województwie Mazowieckim. Surowe bryłki, znalezione w "chatach" obok palenisk mogły służyć jako kadzidło używane podczas obrzędów rytualnych. Jego wartość i piękno szybko doceniono. W sposób szczególny wyczuwali je gdańscy mistrzowie, którzy na przełomie XVI i XVII wieku, zwanego w Gdańsku "Złotym wiekiem", sztukę bursztyniarską opanowali do perfekcji.
Wyrobami z bursztynu interesowali się głównie bogaci mieszczanie, magnaci, duchowieństwo, ale oczywiście także dwory książęce i królewskie w całej Europie.
Wyroby bursztynowe stały się wizytówką miasta, zaś władcy europejscy niezwykle cenili sobie podarunki zrobione z tego właśnie surowca.
Do dziś w skarbcu katedry wawelskiej przechowywany jest medalion z portretem króla Stefana Batorego, znaleziony w sarkofagu Anny Jagiellonki. Ozdoba została wykonana z przezroczystego bursztynu, za czasów królowej lśniącego żółtym blaskiem. Dziś poczerwieniał i jest pokryty siateczką spękań, nic nie stracił jednak ze swojej świetności, a wręcz przeciwnie - zyskał przez historyczne znaczenie.
Na Wawelu znajduje się również bursztynowy puchar, równie silnie związany z historią polskich królów. Ze względu na to, że nie miał on stopy, nazywano go kulawką. Każdy, kto z niego pił, musiał spełnić toast do dna. Historycy, sugerując się podobizną Zygmunta III, wykonaną szczególną techniką w dnie pucharu, twierdzą, że puchar ten wykonał sam król. Znany był on bowiem ze swych artystycznych zdolności, wiadomo także, że miał w zwyczaju zostawianie na swych dziełach własnej podobizny.
W 1622 roku Krzysztof Zbaraski zawiózł do Turcji dary poselskie, których lista jest naprawdę imponująca: " szkatuła z bursztynu, na niej ryta driada i morskie boginie, duże zwierciadło w bursztynowych ramach i podobny serwis. (...) Bursztynowe szachy (...), admirałowi dzban i misę z białego bursztynu." 1)
Przedmioty wykonywane z bursztynu były rozmaite. Do dziś zachowały się kolie, kufle, patery, figurki, sztućce oprawione w bursztyn, lichtarze, relikwiarze, ołtarzyki i kabineciki w kształcie szafek. Wszystko to odznaczało się bogactwem rzeźbionych ornamentów, a także bogactwem odmian.